فوتبال ایران سال‌هاست گرفتار پدیده «توسعه نامتوازن» شده؛ یعنی به‌جای اینکه توسعه‌ای متوازن و همه‌جانبه داشته باشد، در بعضی از شاخه‌ها چنان رشد کرده که همتراز بهترین‌های آسیاست و در بعضی دیگر از ضعیف‌ترین‌های قاره، فقیرتر است.

باشگاه استقلال در چند سال اخیر یکی از بهترین مصادیق توسعه نامتوازن در فوتبال است. به فصل گذشته نگاه کنید؛ استقلال مربی روی نیمکت داشت که سابقه هدایت اینترمیلان را در کارنامه داشت، مهاجمش یکی از بهترین‌های تاریخ باشگاه بوردو فرانسه و مدافعش شاگرد مائوریتسیو ساری در ناپولی بود. علاوه بر خارجی‌هایی با رزومه روشن، جمعی از بهترین بازیکنان حال حاضر ایران را در ترکیبش داشت، اما همین تیم فاقد زمین تمرین اختصاصی و امکانات ابتدایی یک باشگاه فوتبال بود و گاهی توان پرداخت بدهی 200میلیون تومانی به پیمانکاری که مسئولیت نگهداری از زمین تمرینی را بر عهده گرفته بود، نداشت.

استقلال، استراماچونی و دیاباته و میلیچ را داشت ولی همزمان بازیکن جوان تیمش هزینه رفت و آمد و رسیدن به محل تمرین را نداشت. از دست دادن مربی موفقی مثل استراماچونی، وجه دیگری از تبعات توسعه نامتوازن است. باشگاه به ظاهر حرفه‌ای است اما مدیرانی دارد که نکات ابتدایی فوتبال آماتوری و حتی بدیهیات اصول مدیریت را هم نمی‌دانند.

وقتی فصل آغاز می‌شود، به‌ظاهر همه چیز خوب و خوش است، اما چون نگاه بلندمدتی در کار نیست و روزمرگی مهم‌ترین ویژگی این سبک از مدیریت است، هرچه می‌گذرد مشکلات بزرگ و بزرگتر می‌شوند. حتماً به خاطر دارید استقلال لیگ نوزدهم را ظاهراً با دو زمین تمرین اختصاصی آغاز کرد، اما در مقطعی از نیم‌فصل دوم به چنان وضعیتی رسید که مسئولانش به‌دنبال اجاره ساعتی زمین چمن مصنوعی بودند. آبی‌ها سال گذشته و پیش از اینکه کرونا فوتبال را تعطیل کند در حالی به مصاف گل‌گهر رفتند که عملاً هیچ جلسه تمرینی برگزار نکردند و با شکست از سیرجان برگشتند.

توسعه نامتوازن معضلی نیست که یک‌شبه حل شود. عجیب نیست که امروز هم استقلال همچنان «دچار» این وضعیت باشد. هواداران برای پرداخت طلب 600هزار دلاری وینفرد شفر و باز شدن پنجره نقل‌و‌انتقالاتی روزشماری می‌کنند. از سرنوشت بدهی به باشگاه پاختاکور و سرور جباروف سؤال می‌کنند. با اشتیاق اخبار بازگشت شیخ دیاباته و میلیچ را پیگیری می‌کنند و امیدوارند ستاره‌هایی نظیر مهدی قایدی و علی کریمی در تیم حفظ شوند. اینها همه مطالبات بحق هوادارانی است که منتظر شکسته شدن طلسم 7ساله قهرمانی در لیگ برتر هستند، اما همزمان با اینها خبر می‌رسد در فاصله یک هفته تا آغاز لیگ برتر، هنوز دستگاه جی‌پی‌اس برای ثبت و تحلیل داده‌های تمرینی تیم تهیه نشده. عکس‌هایی که از بازی دوستانه با تیم دسته اولی هوادار منتشر شده، این خبر را تأیید می‌کند. بازیکنان هوادار با جلیقه‌های جی‌پی‌اس بازی می‌کنند اما آبی‌ها از این وسیله ابتدایی محرومند!

آبی‌ها همچنان گرفتار مقدمات و مسائل ابتدایی هستند؛ زمین تمرین استاندارد، لباس تمرین مناسب و دستگاه جی‌پی‌اس. استقلال با همین وضعیت هم یکی از شانس‌های جدی قهرمانی در لیگ بیستم است اما هیچ تردیدی نیست که این کمبودها به نتایج کلی یک تیم لطمه می‌زند. یادمان باشد در مجموعه ای که اسیر توسعه نامتوازن باشد، هیچ موفقیتی امکان «تداوم» ندارد.